Bankalar müşterileri için birçok açıdan avantaj sağlamak ile birlikte bir taraftan da onlardan aldığı çeşitli masraflar ile kazanç elde etmektedir. Çok farklı isimler adı altında masraflar kesiliyor. Dahası bankaların müşterilerinden kestiği masraflar çoğu zaman müşterilerin bilgisi dışında oluyor. Ekstrelere vs yansısa bile bu genelde gözden kaçan bir detay oluyor. Bankaların kestiği masraflar artık bir denetim altında alınabilecek. Buna getirilen kısıtlama ve kurallar neticesinde bazı masrafların kesilmesi kabul ediliyorken bazıları ise iptal edilmiştir. Bu durum neticesinde müşteriler en azından hangi masraflar kesiliyor ise bundan haberdar olma ve aksi durumlarda itiraz için hak elde etmiş olmuşlardır.
Banka müşterileri bankaların kestiği bu ücretlerin çok küçük ücretler olduğunu zannederler. Özellikle en çok bilinenler havale ücreti ya da işletim ücreti olmaktadır. Ancak durum aslında müşterilerin bildiğinden çok daha farklı. Bankalar toplamda 20 den daha fazla maddede müşterilerden masraf talep etmektedirler. Ancak bu duruma bir düzenleme getirildi ve artık kanunlar ile de belirlendi. Bu sayıya sabitlenen ve belirlenen bu masraf maddeleri net bir şekilde belirlendi.
Bankaların Alabileceği Masraflar
Kanun ile birlikte getirilen son düzenlemelerden sonra bankaların alabileceği masraflar arasında Ekspertiz Ücreti, Hesap İşletim Ücreti, Elektronik Fon Transfer Ücreti, EFT Ücreti, Swift ücreti, kart yenileme ücreti, kasa kiralama ücreti, fatura ödeme ücreti, bildirim ücreti, tahsis ücreti, rehin tesis ücreti, nakit çekme ücreti, havale ücreti, yıllık aidat, ek kart üyelik ücreti, nakit avans çekim ücreti, kampanyalı hizmet ücreti, arşiv ücreti, başka banka atmlerinden yapılan işlemlerin ücreti yer almaktadır. Eğer bankanız size haberli ya da habersiz şekilde bu saymış olduğumuz maddelerden bir borç yansıtmış ise iddia edebileceğiniz bir hak bulunmamaktadır.
Bankaların Alamayacağı Masraflar
Yukarıda bankaların resmi olarak müşterilerden talep edeceği masraflardan bahsettik. Şimdi ise edemeyeceği masrafları sıralayacağız. İstihbarat ücreti, ödeme planı değiştirme için alınacak olan ücret, aynı bankaya ait olan atm aracılığı ile yapılan para çekme ücreti, kredi işlem fiş ücreti, değişken taksitli ödeme planı ücreti gibi ücretler bankaların sizden talep edemeyeceği ücretler arasında yer almaktadır. Edilmesi durumunda bu konuda itiraz etme hakkına sahip olacaksınız. Bankalar kendi içerisinde yapmış oldukları yönetmelik değişikliği ve de hizmet bedellerindeki değişikliği müşterilerine bildirme gibi bir zorunluluğa sahiptirler. Bu değişikliğe gitmeden ve bildirim yapmadan önce de yeni tutarları talep etme gibi bir şansları yoktur. Bir diğer madde ise elbette ki kredi masrafları. Dosya masrafı olarak alınan bu ücretler şimdiye kadar tam bir sömürü mantığı ile çalışıyor idi. Ancak buna da bir düzenleme getirildi. Artık kredi tahsisi ücreti olarak alınmakta olan masraf miktarı binde 5 oranının üzerine çıkamayacaktır. Eğer 1 milyon tl kadar bir kredi söz konusu ise 5 bin tl den daha fazla masraf ödemek söz konusu olmayacaktır.
Bankalar her yıl piyasaların durumuna göre bu gibi ücretlerde de güncel fiyatlar belirlerler. Genel olarak bankalar bu fiyat belirleme işlemlerinde müşteri onayına başvurmuyorlar. Bu da borç ödeme esnasında anlam verilemeyen artışları beraberinde getiriyor. Ancak aslında bankaların bu noktada bilgilendirme yapması gerekmektedir. Bu bir zorunluluk olarak BDDK tarafından belirlenmiştir. Bu değişiklikler müşterilere mail, telefon ya da dilekçe ile bildirilebilir. Özellikle işlem uygulamasından 30 gün önce bildirilmesi gerekir. Eğer müşteri bu durumu kabul etmez ise 15 gün içerisinde reddetme ve almakta olduğu hizmetten cayma hakkına da sahiptir. Bu cayma durumu söz konusu olduğunda ise yine sistem müşteriyi korur. Böyle bir durumda banka müşteriden herhangi bir işletim ücreti kesemez. Böyle bir hakka sahip değil. İptal başvurusunu da işleme koymak ile yükümlüdür.
Bankaların hangi durumlarda masrafları almaya hak sahibi oldukları, hangi masrafları alamayacağını yukarıda belirttik. Toplamda 20 masrafı almaya hakları mevcut. Eğer siz bir banka müşterisi iseniz ekstrelerinizi ve ödemelerinizi düzenli kontrol etmelisiniz. Eğer almaya hakkı olmadığı halde alınan bir işlem ücreti var ise ya da size bilgilendirme yapılmadan güncellenen ve size yansıtılan bir ücret var ise hakkınızı arama şansına sahipsiniz.
